Đội ngũ trí thức Thanh Hoá vững tin đón chào năm mới
Năm ất Mùi đã đi qua, Xuân Bính Thân đã đến. Nhìn lại một năm biết bao cảm xúc trong lòng mỗi người dân đất Việt nói chung và người Xứ Thanh nói riêng. Vượt lên những khó khăn thách thức, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã nỗ lực phấn đấu đạt được kết quả toàn diện trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội:
kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng khá, nhiều chỉ tiêu vượt kế hoạch và tăng cao so với cùng kỳ; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (theo giá 1994) ước đạt 11,8%, vượt kế hoạch là mức tăng trưởng cao nhất trong 4 năm gần đây; lĩnh vực văn hoá xã hội đạt kết quả quan trọng, các sự kiện văn hoá lớn được tổ chức thành công, an sinh xã hội được đảm bảo. Trong năm Thanh Hoá đã hoàn thành tốt nhiệm vụ tổ chức Năm Du lịch quốc gia - 2015 với nhiều hoạt động phong phú, sôi nổi, hiệu quả để lại ấn tượng tốt đẹp, sự mến phục của bạn bè trong nước và quốc tế. Tình hình chính trị ổn định, quốc phòng, an ninh được củng cố; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; công tác xây dựng đảng, củng cố chính quyền, MTTQ và các đoàn thể đạt kết quả quan trọng; đặc biệt đã tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015 - 2020 và Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2015 -2020; 16 chỉ tiêu chủ yếu về kinh tế - xã hội, có 7 chỉ tiêu vượt kế hoạch, 9 chỉ tiêu hoàn thành kế hoạch. Đây là năm thứ 2 liên tiếp, toàn bộ các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội đều hoàn thành và hoàn thành vượt mức. Đội ngũ trí thức Thanh Hoá rất đỗi tự hào đã đóng góp một phần quan trọng vào những thành tựu chung của tỉnh.
Những năm qua, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước và trực tiếp là Chiến lược phát triển Khoa học - Công nghệ (KH-CN) giai đoạn 2011 - 2020, hoạt động KH-CN của tỉnh đã có nhiều chuyển biến tiến bộ, đạt kết quả toàn diện. Đội ngũ trí thức Thanh Hoá không ngừng được xây dựng, củng cố lớn mạnh cả số lượng và chất lượng; ngày càng khẳng định vị trí, vai trò quan trọng đối với sự phát triển nhanh, bền vững nền kinh tế - xã hội của tỉnh. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của KH-CN được nâng lên. Các cấp uỷ, chính quyền đã thực sự quan tâm, cụ thể hoá thành chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ, mục tiêu và đầu tư cho phát triển KH-CN. Trong giai đoạn 2011 -2015, chi đầu tư từ ngân sách (cả tỉnh và trung ương) là 521,304 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 0,64% tổng chi ngân sách của tỉnh giai đoạn 2011 - 2015. Tổ chức KH-CN trên địa bàn được nâng lên, đến nay toàn tỉnh có 49 tổ chức, gồm 29 tổ chức KH&CN công lập và 20 tổ chức KH&CN ngoài công lập. Đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ không ngừng được củng cố. Hiện nay, Thanh Hoá có khoảng hơn 147,4 nghìn cán bộ KHCN, trong đó có 14 phó giáo sư (giai đoạn 2006 -2010 chỉ có 01 phó giáo sư); gần 170 tiến sỹ; 4.700 thạc sỹ, 68.550 đại học và 74.000 người có trình độ cao đẳng. Giai đoạn 2011 - 2015, toàn tỉnh đã triển khai thực hiện 6 chương trình KH&CN trọng điểm, với 244 nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh. Qua thực hiện các chương trình trọng điểm này, nhiều mô hình sản xuất tiên tiến, tiến bộ KH&CN cao đã được ứng dụng vào sản xuất và đời sống. Một số mô hình nổi bật như: đã công nhận sản xuất thử và công nhận chính thức 7 giống lúa (Thanh Ưu 3, Thanh Ưu 4, Thuần Việt 2, Thuần Việt 7, Thanh Hoa 1, Hồng Đức 9, Nếp Hạt cau); tuyển chọn nhiều giống lúa, ngô, khoai, lạc, khoai tây có năng suất, chất lượng cao phù hợp với điều kiện tỉnh Thanh Hoá. Xây dựng các mô hình ứng dụng KHKT canh tác tiên tiến chuyển đổi cơ cấu cây trồng mùa vụ, trồng xen canh, luân canh; các mô hình dược liệu trồng xen canh các cây công nghiệp. ứng dụng các kỹ thuật mô hình chăn nuôi an toàn dịch bệnh và phát triển bền vững, như: ứng dụng kỹ thuật tinh phân giới cho bò sữa tại Thanh Hoá; kỹ thuật thụ tinh nhân tạo; nuôi cá Hồi Vân, cá Tầm; chủ động nguồn giống thuỷ sản (Ngao Bến Tre, cá Lóc, cá Chẽm, cá Lăng chấm, ốc Hương…). Trong công nghiệp - xây dựng, đã nghiên cứu sử dụng đất đồi sản xuất gạch nung thay thế đất ruộng, sử dụng bột đá thải sản xuất gạch không nung; xây dựng các mô hình ứng dụng các công nghệ phù hợp phục vụ tưới tiêu và nước sinh hoạt, góp phần cải thiện đời sống cho đồng bào miền núi; nghiên cứu tiềm năng lượng gió, năng lượng mặt trời; xây dựng mô hình sử dụng năng lượng mặt trời tại đảo Mê; ứng dụng công nghệ viễn thám và hệ thông tin địa lý (GIS) nghiên cứu thành lập bản đồ phân vùng nguy cơ cháy rừng tỉnh Thanh Hoá giai đoạn 2012 - 2020. Trong y học, đã nghiên cứu đánh giá thực trạng một số bệnh phổ biến trong cộng đồng, ứng dụng KH&CN trong chuẩn đoán, phát hiện phòng, chống, điều trị bệnh; nghiên cứu sản xuất một số loại thuốc đông dược; nghiên cứu phương pháp phẫu thuật điều trị bệnh phình đại tràng bẩm sinh một thì qua hậu môn, kết hợp với nội soi tại bệnh viện Nhi; ứng dụng quy trình phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Nhiều thiết bị mới, trang thiết bị hiện đại đưa vào sử dụng phục vụ phát hiện bệnh sớm, chuẩn đoán bệnh chính xác, tăng hiệu quả điều trị... Trong lĩnh vực môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, nhiều kết quả nghiên cứu và đưa vào sử dụng có hiệu quả, như: nghiên cứu nguồn năng lượng tái tạo phục vụ đời sống và bảo vệ môi trường; xây dựng mô hình thí điểm sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió để phát điện chiếu sáng tại thành phố Thanh Hoá; đã nghiên cứu và xác định được nguyên nhân sụt lún đất, khoanh vùng nguy cơ sụt lún đất tại Thanh Hoá (là Hà Trung, Hậu Lộc, Tĩnh Gia và Thường Xuân), đồng thời đưa ra các giải pháp để phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai… Trong lĩnh vực Khoa học xã hội và nhân văn đã tập trung nghiên cứu thực trạng, tổng kết thực tiễn, đề xuất giải pháp ở một số lĩnh vực chính trị, văn hoá, kinh tế, xã hội, giáo dục đào tạo, an ninh quốc phòng nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho cấp uỷ đảng, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành ở địa phương, như: đã nghiên cứu giải pháp huy động nguồn vốn từ doanh nghiệp đầu tư cho hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá; nghiên cứu giải pháp nâng cao kiến thức pháp luật cho công nhân lao động trong các loại hình doanh nghiệp ở Thanh Hoá; giải pháp về đẩy mạnh công tác dân số kế hoạch hoá gia đình và nâng cao chất lượng dân số tỉnh Thanh Hoá đến năm 2020; nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực có chất lượng ở tỉnh Thanh Hoá đến năm 2015…Trên lĩnh vực phát triển tài sản trí tuệ, có 8 đặc sản địa phương đã và đang được xây dựng hồ sơ đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Đặc biệt, trong thời gian qua, đội ngũ trí thức của tỉnh đã tích cực tham gia góp ý sửa đổi Hiến pháp 2013, góp ý cho Văn kiện đại hội đảng các cấp. Tinh riêng trong năm 2015, hoạt động KHCN tiếp tục được đẩy mạnh, đã triển khai 176 nhiệm vụ (11 nhiệm vụ cấp nhà nước), nghiệm thu 50 nhiệm vụ, một số nhiệm vụ có khả năng ứng dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống, như: giảm thiểu tồn dư hoá chất độc hại trong sản phẩm nông nghiệp, thuỷ sản; ứng dụng chế phẩm sinh học Fito-Biomix xử lý rơm rạ thành phân bón hữu cơ vi sinh…
Bước vào năm 2016, với khí thế thi đua sôi nổi thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, đội ngũ trí thức Thanh Hoá phấn khởi trước những thành tựu đạt được của tỉnh nói chung và kết quả hoạt động KHCN nói riêng, đã và đang tạo ra những thời cơ và thuận lợi mới. Tuy nhiên, hoạt động KHCN cũng sẽ đứng trước những khó khăn thách thức: Thiên tai tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường; tình hình thế giới tiếp tục có nhiều biến động sâu sắc. Chúng ta đang đẩy mạnh CNH, HĐH, phát triển nền kinh tế tri thức; mở rộng hợp tác và hội nhập quốc tế. Trong năm 2015, chúng ta đã ký một loạt các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương. Đặc biệt, ngày 01/1/ 2016 Cộng đồng ASEAN đã chính thức thành lập; Việt Nam tham gia Hiệp định thương mại tự do (FTA), Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ tạo ra nhiều thời cơ thuận lợi, khí thế và động lực mới. Nhưng cũng mang nhiều thách thức: nền kinh tế nước ta sẽ phải cạnh tranh khốc liệt với kinh tế các nước; các doanh nghiệp trong nước phải cạnh tranh hàng hoá vô cùng lớn khi trình độ phát triển thấp hơn, dịch vụ thấp hơn, đối mặt với sự lưu chuyển lao động và thách thức trong quản lý đồng vốn; vấn đề bảo vệ độc lập chủ quyền, an ninh quốc gia...
Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã xác định "… tăng cường ứng dụng tiến bộ KHCN, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực… phấn đấu đến năm 2020 trở thành tỉnh khá của cả nước, đến năm 2030 cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại". Đồng thời Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII cũng đã xác định 5 chương trình trọng tâm và 4 khâu đột phá, cùng với các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cho cả nhiệm kỳ 2015 - 2020. Đứng trước thời cơ, vận hội mới và nhiệm vụ chính trị quan trọng của tỉnh trong năm 2016 và giai đoạn đến năm 2020, để góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, đưa Thanh Hoá phát triển nhanh và bền vũng, đội ngũ trí thức Thanh Hoá cần bám sát vào nhiệm vụ phát triển KH&CN để biến thành hành động cụ thể hiệu quả, đó là: nâng cao năng lực hoạt động KH&CN trên các lĩnh vực nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao KHCN và quản lý hoạt động KHCN; phát triển nhân lực KHCN theo hướng tạo được mạng lưới các nhà khoa học, chuyên gia giỏi trong nước và quốc tế sẵn sàng tham gia các vấn đề KHCN của tỉnh; tăng cường hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ từ tỉnh ngoài, nước ngoài vào Thanh Hoá; xây dựng các tổ chức KH&CN đủ mạnh làm đầu tàu, trung tâm để mở rộng và phát triển KHCN ra diện rộng. Tập trung triển khai các chương trình KHCN trọng điểm giai đoạn 2016 - 2020 gắn với quan tâm xây dựng đội ngũ trí thức có đủ năng lực, trình độ và lòng nhiệt huyết, say mê hoạt động khoa học, nhất là đào tạo, xây dựng đội ngũ trí thức trẻ có bản lĩnh, có trình độ trí tuệ cao, dám nghĩ, dám làm tạo đột phát trong phát triển KHCN; đồng thời tạo môi trường dân chủ, phấn khởi, có chính sách quan tâm tạo điều kiện cả về vật chất và tinh thần để đội ngũ trí thức được làm việc, được cống hiến.
Phát huy truyền thống đoàn kết, yêu nước, năng động, sáng tạo và khát khao cống hiến, đội ngũ trí thức Thanh Hoá phấn khởi đón chào năm mới với lòng quyết tâm cao, nhất định sẽ vượt qua khó khăn vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, thực sự là lực lượng chủ lực đi đầu trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH, phát triển kinh tế tri thức và hội nhập quốc tế; xứng đáng với niềm tin yêu của đảng bộ và nhân dân trong tỉnh./.
Lê Giang Ky
Phó trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ.