Tập hợp, phát huy tài năng, trí tuệ của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ xây dựng Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hoá thành tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh

Cách đây vừa tròn 20 năm, ngày 28/10/1994, Đại hội thành lập Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (nhiệm kỳ 1994-1999) được tổ chức trọng thể tại hội trường lớn, khu hội nghị 25B của tỉnh, đánh dấu sự ra đời một tổ chức của trí thức khoa học và công nghệ trong tỉnh. Kể từ đó đến nay, ngày 28/10 hàng năm được lấy làm ngày truyền thống của Liên hiệp hội Thanh Hoá. Trải qua 20 năm xây dựng và phát triển, Liên hiệp hội đã từng bước trưởng thành, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; đã khẳng định được vai trò là tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức hoạt động trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ tỉnh Thanh Hoá.

Sự ra đời của Liên hiệp hội đáp ứng nguyện vọng chính đáng của đội ngũ trí thức, mong muốn có một tổ chức để tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức trong tỉnh; điều hoà, phối hợp hoạt động của các hội thành viên; Trong quá trình hoạt động, Liên hiệp hội đã có nhiều cố gắng đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động. Tập hợp, đoàn kết được đông đảo trí thức tham gia tổ chức Hội; đến nay, tổ chức Hội chuyên ngành đã có ở hầu hết trong các ngành, các lĩnh vực hoạt động, với tổng số trên 20.000 hội viên; nhiều chương trình, hoạt động sáng tạo, như tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật, Giải thưởng khoa học và công nghệ, triển khai thực hiện các đề tài, dự án khoa học công nghệ, các dự án phát triển cộng đồng, tích cực phổ biến kiến thức và chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, sinh hoạt Câu lạc bộ khoa học, … Liên hiệp hội đã động viên, khuyến khích đội ngũ trí thức  tham gia. Đây thực sự là lực lượng lao động đặc biệt quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội; đảm bảo quốc phòng - an ninh; xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Những năm gần đây, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ của tỉnh đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ tới đông đảo tầng lớp nhân dân qua các hình thức như: các ấn phẩm thông tin phổ biến kiến thức; các phương tiện thông tin đại chúng như báo, đài của tỉnh và trung ương; trang thông tin điện tử và qua các hội thảo khoa học, hội nghị tập huấn kỹ thuật,… nhiều tiến bộ kỹ thuật đã được áp dụng vào sản xuất và đời sống.

Xác định hoạt động nghiên cứu, ứng dụng chuyển giao các thành tựu khoa học công nghệ vào sản xuất và đời sống là nhiệm vụ trọng tâm, là thế mạnh, thể hiện sự sáng tạo, đa dạng và hiệu quả của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ. Trong 20 năm xây dựng và phát triển, Liên hiệp hội đã triển  khai hàng chục đề tài, dự án khoa học và công nghệ có giá trị cao cả về lý luận và thực tiễn. Tiêu biểu là đề tài: “Xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp nông thôn theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá” tại xã Quý Lộc huyện Yên Định và xã Quảng Thành, thành phố Thanh Hoá; kết quả của đề tài đã được Liên hiệp hội nhân rộng ra 5 xã tại các huyện trong tỉnh. Thành công của đề tài không chỉ ở phạm vi trong tỉnh mà đã được Liên hiệp hội các tỉnh thành trong cả nước đến thăm quan học tập kinh nghiệm. Qua đó đã góp phần giúp cấp uỷ, chính quyền giải quyết một số vấn đề lý luận trong thời kỳ mới với khối Liên minh “Công – Nông – Trí”; mối liên kết 4 nhà trong đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh; trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hoá, công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn; đồng thời, giúp lãnh đạo cơ sở và nông dân nhanh chóng tiếp cận với những tiến bộ kỹ thuật mới trong sản xuất nông nghiệp. Mô hình phát triển nông thôn xã Quý Lộc, huyện Yên Định là một điển hình trong phát triển kinh tế - xã hội mà Liên hiệp hội đã xây dựng góp phần để xã Quý Lộc trở thành xã anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới và là một trong những xã đầu tiên trong tỉnh đạt 19/19 tiêu chí xã nông thôn mới.

Không chỉ có Quý Lộc, nhiều mô hình chuyển giao khoa học công nghệ, kinh tế và phát triển cộng đồng khác do Liên hiệp hôi xây dựng thành công như các xã: Quảng Đại, Quảng Đông (Quảng Xương), Vĩnh Phúc (Vĩnh Lộc), Thiệu Vũ (Thiệu Hoá) và các huyện: Ngọc Lặc, Mường Lát, Bá Thước… cũng trở thành điểm tham quan học tập cho cán bộ, nông dân nhiều địa phương trong cả nước. Ngoài ra Liên hiệp hội cũng rất thành công trong việc thu hút các nguồn viện trợ của các tổ chức phi chính phủ quốc tế. Nhiều dự án do các tổ chức như: CARE, Quỹ Môi trường toàn cầu GEF SGP, CIDEAL, Ngân hàng Thế giới… tài trợ, Liên hiệp Hội Thanh Hóa thực hiện có hiệu quả với số tiền tài trợ hàng chục tỷ đồng được chính quyền địa phương và các tổ chức quốc tế ghi nhận. Chỉ tính trong nhiệm kỳ 2008 - 2013, các hội thành viên và cơ quan Thường trực Liên hiệp Hội đã thực hiện hơn 393 đề tài, dự án khoa học công nghệ, trong đó có 16 dự án của các tổ chức quốc tế.

Có thể nói, trong những năm qua, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ của tỉnh đã hoạt động tích cực, hiệu quả, đóng góp quan trọng vào việc nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hoá, thúc đẩy phong trào quần chúng tiếp thu và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đóng góp tích cực vào việc hoàn thành các nhiệm vụ chính trị của tỉnh.

Cùng với hoạt động nghiên cứu ứng dụng khoa học và công nghệ, thực hiện các đề tài, dự án, việc tổ chức Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật cũng là một hoạt động nổi bật của Liên hiệp hội. Đến nay, Liên hiệp hội đã chủ trì và phối hợp với các Sở, ban, ngành của tỉnh tổ chức tốt các Hội thi Sáng tạo kỹ thuật và Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh, thiếu niên, nhi đồng hàng năm với hàng trăm giải pháp, ý tưởng tham gia dự thi. Thông qua Hội thi, Cuộc thi có nhiều giải pháp, ý tưởng rất hữu ích và thiết thực đối với sản xuất và đời sống, góp phần không nhỏ vào nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân, đồng thời tạo nên phong trào lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật trong lao động. Thanh Hóa là tỉnh đầu tiên trong cả nước xây dựng Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ Thuật (THANHFOTEC) với số vốn Quỹ ban đầu trên 01 tỷ đồng. Số tiền lãi từ Quỹ được dùng hỗ trợ cho hoạt động khuyến học, khuyến tài và các Hội thi Sáng tạo kỹ thuật.

Những đóng góp của Liên hiệp hội đã góp phần tích cực vào việc đoàn kết tập hợp đội ngũ trí thức, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ghi nhận những đóng góp đó, Đảng, Nhà nước, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Tỉnh uỷ, HĐND và UBND tỉnh Thanh Hóa đã trao tặng Liên hiệp Hội Thanh Hóa nhiều Bằng khen và các phần thưởng cao quý khác. Đặc biệt Liên hiệp Hội Thanh Hóa là đơn vị đầu tiên trong Liên hiệp Hội các tỉnh, thành trong cả nước được vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì của Nhà nước trao tặng.

Có được những thành tựu trên, là do có sự quan tâm của Đảng bộ, chính quyền, các ngành, các cấp, các tổ chức trong tỉnh và sự quan tâm giúp đỡ của Liên Hiệp hội Việt Nam; Sự nỗ lực phấn đấu của Cơ quan Thường trực và các Hội thành viên Liên hiệp hội.

Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, tập hợp đội ngũ trí thức Liên hiệp hội còn một số mặt khó khăn, hạn chế, đó là: chưa tập hợp được đông đảo trí thức khoa học và công nghệ, trí thức trẻ, trí thức trong doanh nghiệp; chưa tạo ra sự liên kết chặt chẽ đối với các hội thành viên và các cơ quan Nhà nước trong việc khai thác tiềm năng, sức sáng tạo của của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ…

Phát huy những kết quả đạt được thời gian qua, khắc phục những khó khăn, hạn chế, trong thời gian tới Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh và các Hội thành viên, các tổ chức trực thuộc cùng đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong tỉnh quyết tâm xây dựng Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hoá trở thành tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh, là thành viên tích cực của Mặt trận tổ quốc tỉnh, giữ vai trò nòng cốt trong việc tập hợp, đoàn kết và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức tỉnh nhà, góp phần đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Thanh Hoá thành tỉnh văn minh, hiện đại và phát triển bền vững./.

TS. Lê Đình Sơn

Chủ tịch Liên hiệp các hội KH&KT Thanh Hoá