Câu lạc bộ Lâm nghiệp tham gia hội thảo cải cách thủ tục hành chính công lần thứ nhất

Trong các ngày 4 và 5 tháng 7 năm 2013, tại Hà Nội đã diễn ra hội thảo về chương trình quản trị công và cải cách hành chính giai đoạn II với chủ đề: “Tăng cường sự tham gia của người dân và trách nhiệm giải trình trong quá trình xây dựng luật pháp và chính sách thông qua việc tăng cường sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ (NGOs) tại cấp Trung ương và địa phương”. Đông đảo đại diện các tổ chức phi chính phủ ở Trung ương và địa phương đã đến tham dự hội thảo do Văn phòng Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam và Vương quốc Đan Mạch, Bộ phát triển Vương quốc Anh đồng tổ chức và tài trợ. Câu lạc bộ Lâm nghiệp Thanh Hoá là một thành viên được mời tham dự hội thảo và đề xuất dự án hoạt động.

Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) của Việt Nam đã chỉ rõ nhà nước ta là "nhà nước phục vụ nhân dân, gắn bó mật thiết với nhân dân, thực hiện đầy đủ quyền dân chủ của nhân dân, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân". Với bản chất đó, việc tạo điều kiện để người dân thể hiện ý kiến của mình vào các nội dung chính sách là hết sức cần thiết. Trong các giải pháp để phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc được nêu trong Báo cáo chính trị của Đảng tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI vừa qua, một trong những giải pháp được nhấn mạnh là "cần có cơ chế, pháp luật để nhân dân bày tỏ chính kiến, nguyện vọng và thực hiện quyền làm chủ của mình".

Lấy ý kiến nhân dân có thể được thực hiện trong việc ra quyết định ở nhiều cấp chính quyền khác nhau và trong nhiều giai đoạn khác nhau của quá trình ban hành các quyết định. ở Việt Nam, việc lấy ý kiến nhân dân đã được thực hiện từ những năm 1980 đối với Hiến pháp và các dự thảo luật, pháp lệnh và vào những vấn đề có quan hệ tới lợi ích rộng rãi của nhiều người. Hoạt động này cũng đã được quy định thành một công đoạn riêng trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi năm 2008, có hiệu lực năm 2009. Quyền tham gia góp ý kiến của tổ chức, cá nhân vào việc ban hành chính sách cũng được quy định trong Luật tổ chức HĐND và UBND, Pháp lệnh dân chủ cơ sở.

Việc lấy ý kiến nhân dân cũng có ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt là trong việc tiến hành các hoạt động thẩm tra các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết cũng như để thu thập thông tin, căn cứ, lập luận nhằm phục vụ các nhiệm vụ được Quốc hội, ủy ban Thường vụ Quốc hội giao cho. Bên cạnh đó, quá trình lấy ý kiến nhân dân còn có ý nghĩa giúp cho thành viên của các ủy ban của Quốc hội và Hội đồng nhân dân giữ mối liên hệ với các cử tri.

Nhằm tăng cường sự tham gia của người dân và trách nhiệm giải trình (gọi tắt là Paraff) trong quá trình hoạch định chính sách và xây dựng pháp luật tại Việt Nam, Quỹ Paraff hỗ trợ sự tham gia của người dân và trách nhiệm giải trình được thành lập với mục tiêu hỗ trợ các tổ chức phi chính phủ tham gia vào quá trình xây dựng và giám sát việc thực thi chính sách pháp luật ở trung ương và địa phương.

Sự tham gia của nhân dân góp phần rất lớn để phân tích trước khi xây dựng chính sách, pháp luật. Việc tạo điều kiện cho người dân phát biểu ý kiến của mình vào những vấn đề quốc kế, dân sinh và được chính quyền trực tiếp lắng nghe chắt lọc, tiếp thu có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đây là sự thể hiện sinh động trên thực tế của "dân chủ tham gia", một khái niệm mới xuất hiện gần đây trong kho từ vựng chính trị học thế giới. Sự tham gia này cũng chứng tỏ người dân được tôn trọng, được lắng nghe và các cơ quan nhà nước bảo đảm trách nhiệm giải trình cũng như tính công khai minh bạch. Đồng thời, việc lấy ý kiến nhân dân còn là nguồn thu thập thông tin kiểm chứng, bổ khuyết việc thiết kế chính sách, giám sát việc thực thi chính sách ở các giai đoạn. Từ đó, các cơ quan dân cử có thêm nhiều căn cứ, lý lẽ và thông tin trước khi quyết định các chính sách và giám sát thực hiện chính sách, pháp luật. Mọi thông tin cần thiết để đề xuất dự án tài trợ, đề nghị truy cập trang Web: www.paff.org

Khương Bá Tuân