Bảo đảm, hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước đối với Liên hiệp hội Việt Nam

Ngày 15/11/2013, tại Hà Nội, Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bảo đảm, hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước đối với Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

Theo ý kiến của ông Trần Văn Tá, Chủ tịch hội Kiểm toán viên Việt Nam cho rằng, tại Điều 3 khoản 2 "ngân sách Nhà nước hỗ trợ cho các tổ chức hội là thành viên thuộc Liên hiệp hội Việt Nam có đóng góp hữu ích cho xã hội song thực sự có khó khăn trong việc tạo các nguồn thu tự bảo đảm hoạt động của các tổ chức này theo chế độ chi tiêu tài chính hiện hành", vậy trong khoản này cần phải bổ sung thêm là bộ quản lý ngành giao nhiệm vụ cho hội ngành; từng bước thường xuyên giao một số nhiệm vụ quản lý Nhà nước cho hội nghề nghiệp; hỗ trợ cho các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp ở Trung ương theo quy định của pháp luật.

Ông Tá cho biết, để đảm bảo kinh phí và hỗ trợ cần đưa vào dự toán ngân sách và quyết định phân bổ ngân sách do Quốc hội thực hiện, trên cơ sở đó Chính phủ mới xác định các nhiệm vụ chi.

Điều 2 dự thảo Quyết định nêu "Đảm bảo kinh phí hoạt động cho Liên hiệp hội Việt Nam". Liệu Nhà nước có đảm bảo được kinh phí cho mọi hoạt động của Liên hiệp hội Việt Nam và thành viên của nó không? Và "thực hiện nhiệm vụ do nhà nước giao" là nhiệm vụ nào? Nhà nước là ai? Bộ ngành nào? Chương trình chống sa mạc hóa do đích thân Thủ tướng giao việc cho Liên hiệp hội Việt Nam từ năm 2006 thế nhưng 6 năm nay Liên hiệp hội Việt Nam không lấy được đồng ngân sách nào vậy thì quy định như ở dự thảo liệu có lấy được kinh phí từ ngân sách không?, ông Ngô Thuần Khiết, Phó Trưởng ban Khoa học công nghệ và Môi trường cho biết.

Theo ông Khiết, hiện Luật Ngân sách chi thường xuyên do các Bộ chuyên ngành phân bổ vậy việc thực thi Quyết định này như thế nào? Liệu sau khi có Quyết định này các Bộ quản lý ngân sách có đảm bảo kinh phí cho các hoạt động của Liên hiệp hội và các hội thành viên được không? Vai trò của Bộ Tài chính trong việc phân bổ chi thường xuyên như thế nào? Quan hệ giữa Bộ chuyên ngành và Bộ Tài chính như thế nào? Chế tài nào để đảm bảo khoán chi thường xuyên cấp theo yêu cầu của Liên hiệp hội và các hội thành viên.

Tại mục e Điều 2 "Kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ được Nhà nước giao", ông Khiết cho rằng, thực tế đã xảy ra nhiều trường hợp Thủ tướng ra Quyết định nhưng các bộ đặc biệt là Bộ Tài chính không cấp tiền hoặc không thực hiện Quyết định đó. Để trả lời cho vấn đề là Thủ tướng giao nhiệm vụ nhưng Bộ nào cấp kinh phí? Nếu Quyết định không đi kèm hoặc không chỉ ra Bộ nào phải "Cấp, đảm bảo, hỗ trợ kinh phí cho Liên hiệp hội và các hội thành viên" thì nó sẽ chỉ là tờ giấy.

Trong vấn đề hỗ trợ kinh phí tại Điều 3 rất chung chung, mơ hồ thiếu tính cụ thể sẽ dẫn đến tùy tiện trong xét duyệt kinh phí hỗ trợ, theo ông Khiết, rất ít khi cơ quan nhà nước yêu cầu hay giao việc do đó nếu không có yêu cầu hay giao việc thì không có kinh phí. Các tiêu chuẩn và định mức hỗ trợ không minh bạch cũng sẽ dẫn tới khó thực hiện.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng cho rằng, cần bổ sung tại khoản c Điều 3, trong khoản d Điều 3 khó thực hiện và không bao giờ có vì các chương trình, đề tài, dự án quốc gia của nhà nước các các Bộ không có chỗ cho Liên hiệp hội và các hội thành viên tham gia. Nếu muốn thì phi "chạy" các ông chủ chương trình, đề tài, dự án đó.

 Tường Nguyên