Bảo tồn và phát huy giá trị Di sản Cồng chiêng các huyện miền núi
Ngày 22 tháng 01 năm 2013 tại Ban dân tộc và miền núi Thanh Hoá, Hội Dân tộc học và nhân học phối hợp với Liên chi hội di sản văn hoá Lam Kinh- Hội cổ vật Thanh Hoa, cùng lãnh đạo UBND huyện và phòng văn hoá 6 huyện gồm, huyện Ngọc Lặc, Lang Chánh, Bá Thước, Quan Hoá, Cẩm Thuỷ, Thạch Thành xây dựng chương trình , kế hoạch bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá cồng chiêng các dân tộc thiểu số miền núi Thanh Hoá. Đến dự hội nghị có đaị diện Ban tuyên giáo Tỉnh uỷ, sở Văn hoá-Thể thao và Du lịch, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Thanh Hoá, Ban nghiên cứu lịch sử Thanh Hoá.
Thay mặt ban tổ chức ông Trần Văn Thịnh Chủ tịch Hội Dân tộc học và nhân học trình bày kế hoạch của hội nhằm bảo tồn và phát huy các di sản văn hoá tri thức bản địa, xây dựng và khôi phục các đội cồng chiêng tham gia cùng đội trống đồng, phối hợp biểu diễn trong những dịp lễ hội và các ngày kỷ niệm lớn, nhằm phát triển bền vững miền núi, xây dựng nông thôn mới theo chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước.
Miền núi Thanh Hoá có bảy dân tộc anh em cùng chung sống, mỗi dân tộc mang những sắc thái khác nhau, trong quá trình phát triển các dân tộc đã sáng tạo ra nhiều loại nhạc cụ như: tăng bu, sáo ôi, pi mốt, pie, luổng, kèn bè, cồng chiêng, những nhạc cụ này gắn bó chặt chẽ với đời sống của đồng bào thông qua các lễ hội, việc cưới, việc tang, báo hiệu, săn bắn vv... Hiện nay việc sử dụng các loại cồng chiêng trong các lễ hội theo phong tục phần lớn đang bị thất truyền hoặc biến đổi không theo những yếu tố gốc ( ý kiến các nhà quản lý văn hoá), yêu cầu cần phải được bảo tồn, phát huy làm phong phú cho cuộc sống, góp phần gìn giữ di sản văn hoá tốt đẹp của ông cha, đậm đà bản sắc dân tộc.
Với 5 ý kiến đại diện cho 5 huyện miền núi và đại diện Ban tuyên giáo Tỉnh uỷ, Ban dân tộc miền núi tỉnh, sở Văn hoá-Thể thao và Du lịch cho thấy sự cần thiết phải bảo tồn, phát huy, nâng cao nhân thức về vai trò giá trị của cồng chiêng trong đời sông đồng bào các dân tộc miền núi, đó là hồn cốt văn hoá dân tộc Mường, Thái. Hội nghị cũng thảo luận về xây dựng đề xuất công tác quản lý và xây dựng cơ chế chính sách trình các cấp chính quyền trong việc bảo tồn phát huy giá trị văn hoá cồng chiêng, hiện sở Văn hoá-Thể thao và Du lịch đã xây dựng đề án bảo tồn các di sản văn hoá vật thể và phi vật thể trình UBND tỉnh phê duyệt.
Trước mắt UBND và phòng văn hoá các huyện phối hợp với Hội Dân tộc học và Nhân học, Liên chi hội di sản văn hoá Lam Kinh tuyển chọn xây dựng các đội cồng chiêng tham gia cùng đội trống đồng phối hợp biểu diễn trong các dịp lễ hội, đồng thời tổ chức thi và lựa chọn trong huyện tham gia hội thi vào ngày di sản văn hoá thế giới hằng năm.
Lê Xuân Dũng